Roślina wieloletnia z rodziny astrowatych dorastająca do 30 cm wysokości. Kwitnie od kwietnia do lipca. Surowcem zielarskim są liście, łodygi, korzenie i kwiaty.
Korzenie zawierają:
- związki gorzkie (laktony seskwiterpenowe)
- triterpeny, żywice, kwasy organiczne
- fitosterole, gumy roślinne, garbniki
- cholinę - pochodna witaminy B
- inulinę - węglowodan (do 40%)
- luteinę, flawonoidy, triterpeny
- witaminy, karotenoidy
- sole mineralne, związki gorzkie
- witaminę C, A, sole mineralne (duże ilości Fe, K), fitosterole, flawonoidy
- związki gorzkie (laktony seskwiterpenowe), żywice
- olejek eteryczny, związki cukrowe, triterpeny
- fenolokwasy
Z korzeni da się przyrządzić dobry w smaku surogat do kawy lub domieszkę do kawy przypominającą cykorię. Surogat z mniszka ze względu na zawartość inuliny nadaje się dla cukrzyków. Inulina to podobny do krochmalu polisacharyd, który zbudowany jest z molekuł fruktozy (cukier owocowy). Korzenie roślin koszyczkowych t.j. łopian, cykoria, dalia, kozibród i mniszek zawierają dobrze tolerowane przez diabetyków węglowodany.
Korzenie mniszka należy zebrać jesienią, kiedy są mniej gorzkie, oczyścić dokładnie, pokroić na kawałki, uprażyć w piekarniku i zemleć w młynku do kawy.
Napary z mniszka stosowane są przy:
- zaburzeniach trawiennych i metabolicznych - działa rozkurczowo, odtruwająco, pobudza wydzielanie żółci, wspomaga trawienie i metabolizm, zwiększa łaknienie
- w kamicy nerkowej - pomaga usunąć złogi z układy moczowego
- schorzeniach wątroby i woreczka żółciowego - wspomaga odtruwanie i oczyszczanie organizmu, łagodzi stany zapalne (w leczeniu żółtaczki i kamicy żółciowej)
- schorzenia skórne i alergie - oczyszcza i odtruwa organizm, reguluje przemianę materii
- schorzenia śledziony - reguluje funkcje układu odpornościowego
- w miażdżycy - wspomaga przemianę lipidową (fitosterole, cholina)
- w cukrzycy - jako środek słodzący (inulina)
- kurzajki i brodawki - świeży sok z rośliny
- chorobach oczu - świeży sok rozcieńczony z wodą destylowaną (krople, okłady, przemywania)
- w zburzeniach hormonalnych i miesiączkowych - wzmocnienie i odtrucie organizmu
W starożytności świeży sok z rośliny stosowano przy stanach zapalnych oczu.
Mniszek lekarski jest rośliną miododajną. Miód otrzymany z kwiatów mniszka, o jasnożółtej lub jasnopomarańczowej barwie stosowany jest przy:
- chorobach wątroby i dróg żółciowych
- niedokrwistości i stanach wyczerpania psychicznego
- miażdżycy
W wolnym dniu od pracy można zastosować kurację naparem z korzeni i liści mniszka (silne działanie moczopędne). Na czczo rano w ciągu kwadransa należy wypić małymi łykami litr naparu z tego ziela. Pomaga to przy usunięciu kamieni i piasku z układu moczowego, w artrozie, lumbago, ischias i - gdyż korzystnie wpływa na tkankę łączną - również na uszkodzeni krążka międzykręgowego.
W trzecim dniu upływającego księżyca wykopywano korzeń mniszka i zwilżano jego sokiem brodawki. Tak jak znikał księżyc z nieba, tak też znikała brodawka z ciała - medycyna ludowa.
Aby korzenie pozbawić ich gorzkiego smaku, powinno się je przedtem gotować sześć - osiem minut w solance.
Mniszek idealnie nadaje się jako dodatek do zup, soków, sałatek i kanapek. Liście najlepiej zbierać przed kwitnieniem, w miejscach czystych ekologicznie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz